Zgon za granicą

W czasach kiedy wielu ludzi decyduje się na wyjazd za granicę macierzystego kraju wielokrotnie ich rodziny muszą stawić czoła zadaniu jakim jest sprowadzenie zwłok, szczątków lub prochów osób zmarłych z powrotem do kraju w celu ich pochowania. Niejednokrotnie decydują się na korzystanie z usług zakładów pogrzebowych które poszerzyły swój zakres działania dostosowując go do obecnych realiów. Wiele firm oferuje tylko tzw. przewozy zagraniczne osób zmarłych do kraju w którym ma się odbyć pochówek w tym do Polski. Lokalne zakłady pogrzebowe pośredniczą w usłudze.

By sprowadzić zwłoki z zagranicy trzeba wcześniej dopełnić kilku istotnych formalności, które reguluje Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych a dokładniej artykuł 14 z którego wynika że przed sprowadzeniem na terytorium RP zwłok lub szczątków należy uzyskać pozwolenie starosty, prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce, w którym zwłoki i szczątki mają być pochowane (pozwolenie jest wydawane po porozumieniu z właściwym państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym) oraz zaświadczenie polskiego konsula (odpłatne, obecnie 50 Euro lub 40 Funtów na terenie Europy), wydane po przedstawieniu pozwolenia starosty lub prezydenta miasta stwierdzające, że zwłoki i szczątki mogą być sprowadzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pozwolenia i zaświadczenia są wydawane na wniosek osób, o których mowa w art.10 ust.1 w/w ustawy (zazwyczaj jest to najbliższa rodzina zmarłej osoby lub upoważnieni przedstawiciele zakładów pogrzebowych zajmujących się sprowadzaniem osób zmarłych z zagranicy), niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie pozwolenia albo zaświadczenia. Starając się o w/w pozwolenie i zaświadczenie trzeba być zdecydowanym co do formy pochówku, tj. tradycyjny w trumnie, po kremacji za granicą w urnie lub kremacja dopiero po sprowadzeniu trumny ze zwłokami lub szczątkami do Polski gdzie odbędzie się pochówek.

W tym ostatnim przypadku istotne jest by starając się o pozwolenie starosty, prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce, w którym zwłoki i szczątki mają być pochowane zaznaczyć wcześniej we wniosku, że trumna z ciałem lub szczątkami będzie kremowana po sprowadzeniu do Polski. Jest to bardzo ważna informacja dla urzędu który w porozumieniu z właściwym państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym wyda decyzję z opinią nie zabraniającą tej kremacji. Aby uzyskać w/w pozwolenie musimy do wniosku przedłożyć takie dokumenty jak: dokument stwierdzający przyczynę zgonu i czy nie była nią choroba zakaźna, może być to odpowiednik aktu zgonu przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego w Polsce oraz pełnomocnictwo jeśli upoważniamy zakład pogrzebowy lub osobę obcą (odpłatne).Jeśli decydujemy się na sprowadzenie trumny ze zwłokami lub szczątkami najlepiej skorzystać z wyspecjalizowanej firmy zajmującej się transportem zwłok z zagranicy. Zwłoki przed transportem umieszczone są w trumnie z wkładem metalowym której po sprowadzeniu do kraju nie można otwierać. Dla administracji cmentarza istotną informacją są wymiary zewnętrzne trumny zwłaszcza w przypadku pochówku w grobie murowanym.

Jeśli zaś chcemy sprowadzić urnę z prochami osoby zmarłej możemy oprócz zlecenia tej czynności firmie zrobić to sami ale oczywiście po uprzednim uzyskaniu w/w pozwolenia starosty lub prezydenta miasta i zaświadczenia konsula które wraz ze wszystkimi zgromadzonymi wcześniej dokumentami będą nam potrzebne do jakiegokolwiek transportu urny z prochami (samolotem, statkiem, autem) oraz do pochowania osoby zmarłej na cmentarzu w Polsce. Na terenie Europy wyjątkiem są Niemcy gdzie urna z prochami nie może być wywieziona z kraju przez osobę fizyczną, musi to wykonać zakład pogrzebowy lub możemy wysłać urnę z prochami jako przesyłkę samolotem bądź kurierem na podany adres w kraju. Podczas zlecania wysyłki urny z prochami samolotem lub kurierem warto mieć ze sobą dokumenty potwierdzające identyfikację prochów czyli dokumenty medyczne bądź świadectwo kremacji. Należy dodać że przewóz zwłok, szczątków lub urn z prochami zmarłych musi odbywać się w warunkach zapewniających odpowiednie sanitarne i techniczne bezpieczeństwo uwzględniając konieczność ochrony życia, zdrowia ludzi oraz poszanowania zwłok i szczątków które po wwiezieniu na terytorium Polski należy bezzwłocznie dostarczyć do przechowania w miejscach do tego przeznaczonych, tj. wyspecjalizowanych chłodni, kaplic cmentarnych czy krematorium.

Aby skremować w Krematorium Częstochowskim sprowadzone z zagranicy zwłoki lub szczątki należy okazać się takimi dokumentami jak: pozwolenie Prezydenta Miasta Częstochowy oraz dokument stwierdzający zgon, np. akt zgonu wydany przez koronera lub właściwy urząd. W niektórych krajach Unii Europejskiej przed wystawieniem metryczki zgonu trzeba przedstawić w urzędach dokumenty uszczegóławiające tożsamość osoby zmarłej, tj. jej akt urodzenia, małżeństwa itp.

Jeżeli zaś chcielibyśmy wywieźć z Polski trumnę ze zwłokami lub urnę z prochami w celu pochowania w innym państwie należy zapoznać się z miejscowymi przepisami sanitarno-cmentarnymi. W praktyce często spotykamy się że w przypadku wywozu urny z prochami z Polski powietrznymi statkami służby celne wymagają oplombowania urny przez krajowy inspektorat sanitarny.

Michał Włudzik