Członkowie rodziny wspólnie decydują o sprawach grobu.

Często pojawiają się sytuacje w których podczas załatwiania spraw związanych ze śmiercią danej osoby pozostała żyjąca rodzina lub osoby obce muszą podjąć w krótkim czasie szereg ważnych decyzji. Jednymi z pierwszych spraw są te, które wiążą się z pochówkiem na cmentarzu.  

Już w pierwszych chwilach od zgonu bliscy decydują kto ma załatwiać wszelkie sprawy związane z pogrzebem (osoba ta jest tzw. wnioskodawcą w instytucjach związanych z tą sprawą), w tym wybór miejsca pochówku (a więc na cmentarzu). Osoby, których dane osobowe widnieją lub będą widnieć we wszelkich dokumentach związanych z pochówkiem w danym grobie w nomenklaturze funeralnej nazywane są „ dysponentami grobu ”.

Praktyka cmentarna pokazuje że możliwość szybkiego skontaktowania się z taką osobą często przysparza wiele pożytku obu stronom (administracji cmentarza i dysponentowi grobu). Pozwala to na szybkie poinformowanie m.in. o sytuacjach losowych mających związek z miejscem pochówku (np. informacja o pożarze znicza na pomniku czy zbliżający się  termin aktualizacji za nienaruszalność grobu na okres kolejnych 20-stu lat). Ważne jest by pamiętać, że „dysponent grobu” to w większości przypadków wyznaczona osoba tylko do kontaktu z administracją cmentarza a pozostałymi żyjącymi członkami rodziny którzy wg. przepisów KC oraz Ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych mają prawo współdecydować a tym samym „współdysponować grobem” w którym znajduje się członek ich rodziny. Między uprawnionymi powstaje wspólnota, do której należy – w drodze analogii – stosować przepisy Kodeksu cywilnego o współwłasności rzeczy w częściach ułamkowych (art. 195 i nast. KC), również przepisy dotyczące zarządzania rzeczą wspólną w granicach czynności zwykłego zarządu (art. 200-204 KC) i czynności przekraczających te granice (art.199 KC) – Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie – I Wydział Cywilny z dnia 25 marca 2015 r. IACa 53/15. O sprawach grobu decydują wspólnie członkowie rodziny pochowanych w nim osób. Najlepszym przykładem jest konieczność wyrażenia wspólnej zgody na postawienie nagrobka czy na pochówek w danym grobie osoby obcej w stosunku do osoby już w nim pochowanej.  Decyzji tych nie może podejmować tylko jedna osoba uprawniona do „ współdysponowania grobem ” jeśli żyją inne osoby uprawnione ponieważ może Ona naruszyć dobra innych osób. Niewątpliwie „ czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu ” jest każde rozporządzenie rzeczą wspólną. Zgodnie zaś z art. 199 KC, do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli.

Michał Włudzik